Gołdap to szeroko pojęte pogranicze. To też i smak tutejszych potraw ma smak pogranicza, choćby kartacze zwane na Litwie cepelinami – pyszne ziemniaczane kule nadziane mięsnym farszem.
Tu kilka lata temu powstało „Światowe Centrum Smakoszy Kartaczy”. Zaś na sierpniowy Festiwal Pogranicza „Kartaczewo” czekają nie tylko gołdapianie. Bowiem swoje umiejętności kulinarne pokazują w tym czasie gospodynie i zakłady gastronomiczne z regionu.Wtedy można przekonać się, że kartaczowa kula niejedno ma oblicze Że na przykład okrasa może być i w tłuszczyku i w śmietanie. Że mięsko może być mniej lub bardziej zmielone.
Lokalnie nie oznacza – niezauważalnie. Gdyż część z gołdapskich produktów otrzymało certyfikaty Europejskiej Sieci dziedzictwa Kulinarnego. Sławne już są tutejsze miody produkowane przez członków „Gołdapskiego Stowarzyszenie Pszczelarzy”,albo wyroby Gospodarstwa Agroturystycznego „Trzy Świerki”, czy produkty z dziczyzny Rodziny Rudziewiczów i prowadzonego przez nich zajazdu lub propozycje Gościńca „Hubertus”.
Nie możemy zapomnieć o sękaczu i gołdapskim preclu wielkanocnym.
[faq question=”Przepis na Kartacze Immanuela Kanta„]
Przepis na kartacze Immanuela Kanta
Do dziś trwają dyskusje na temat pochodzenia tego dania. Ale przecież nie o to chodzi, lecz o zabawę, promocję produktu naszego regionu i pokazanie, że nawet ta mocno „zuniformizowana” potrawa może być podawana i wykonywana na różne sposoby. Poniższy przepis przewiduje 18 kartaczy dla sześciu osób.
Składniki: 5kg ziemniaków, 40 dag ziemniaków gotowanych i przemielonych przez sitko o małych oczkach, sól do smaku.
Nadzienie: 60dag gotowanej łopatki wieprzowej lub tyle samo ugotowanej golonki bez kości, 2 cebule średniej wielkości, jajko, łyżka przetartego majeranku, pieprz i sól do smaku.
Sposób przygotowania: Surowe ziemniaki obieramy i przecieramy na tarce. Następnie odciskamy przy pomocy czystej lnianej ściereczki lub kawałka lnianego płótna. Odciśnięty sok odstawiamy na 4 minuty, aż na dnie naczynia osiądzie krochmal. Potem zlewamy wodę, zaś krochmal dodajemy do odciśniętych ziemniaków. Dodajemy także przemielone przez drobne sitko ugotowane ziemniaki. Po doprawieniu solą całość przerabiamy ręcznie na jednolita masę. Dobrze, jeśli masa ziemniaczana mieszana jest zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
Nadzienie: Cebulę obieramy i kroimy na drobną kostkę. Potem szklimy ją na smalcu na patelni, cały czas mieszając. Ugotowane mięso mielimy przez maszynkę o dużych otworach (minimum 3 mm przekrój oczka). Do zmielonego mięsa dodajemy usmażona cebulę, surowe jajko i otarty majeranek (nie dodajemy bułki tartej – to byłaby profanacja!). Następnie doprawiamy solą i pieprzem, starannie mieszając.
Kartacze: Aby ułatwić dalsze robienie kartaczy, dobrze jest najpierw z ziemniaczanego ciasta formować centymetrowej grubości placki zakrywające całą dłoń. Na placek kładziemy kulkę uformowaną z mięsnego farszu o średnicy ok. 5 cm. Potem mięso oklejamy ziemniaczana masą tak, by powstały kule o średnicy 7-8cm. Aby kartacze nie rozgotowały się, należy je wrzucać do wrzącej wody, a więc najlepiej wkładać każdą sztukę tuz po uformowaniu. Wcześniej do zimnej jeszcze wody można włożyć łyżkę rozdrobnionej mąki ziemniaczanej oraz pół łyżki stołowej masła. Dzięki temu kartacze nie sklejają się i maja ładną jednolita powierzchnię. Wodę przeznaczona do gotowania kartaczy również solimy. W trakcie gotowania warto od czasu do czasu ruchem poziomym potrząsnąć garnkiem po to, aby kartacze nie przyklejały się do dna. Po wypłynięciu kartaczy na powierzchnię, gotujemy je ok 20 minut na wolnym ogniu. Przed podaniem warto spróbować czy kartacz już nadaje się do spożycia.
Dodatki: 60 dag surowego boczku wieprzowego (nie może być wędzony), 3 średniej wielkości cebule, 1/2 kostki smalcu wieprzowego.
Boczek wraz z cebulką kroimy w drobniutką kostkę i smazymy na smalcu (najpierw przez kilka minut smażymy boczek, potem dodajemy cebulkę).[/faq]
[hr]
Podmioty Dziedzictwa Kulinarnego powiatu gołapskiego
Restauracje i inne punkty gastronomiczne
Sława Iwona Tarasiewicz
Galwiecie 48
19-500 Gołdap
tel. 87 562 55 02, tel. kom. 606 641 938
www.trzyswierki.dt.pl
Sława Tarasiewicz z wykształcenia pedagog – zaprasza na dania kuchni polskiej i litewskiej. Potrawy przygotowane są według starych, rodzinnych przepisów. Serwowane lub dostępne są produkty wiejskie – chleb, masło, smietana, konfitury, miody wędzonki, dziczyzna, grzyby z Puszczy Rominckiej, ciasta regionalne. Gospodyni organizuje aktywny wypoczynek dla dzieci. Można zająć się rzeźbą i malowaniem na glinianych butelkach.
Anna Rudziewicz
Konikowo 11
19-500 Gołdap
tel./fax 87 615 49 43
e-mail: recepcja@zajazd-rudziewicz.pl
www.zajazd-rudziewicz.pl
W skład Centrum Sportowo-Rekreacyjnego pod Piękną Górą w Gołdapi wchodzą: urzekający oryginalnym wystrojem w stylu myśliwskim zajazd, stoki narciarskie, park linowy, kręgielnia, safari oraz gospodarstwo ekologiczne. To doskonałe miejsce do aktywnej formy wypoczynku, a restauracja dla około 150 osób stanowi unikatowe miejsce do celebrowania takich imprez jak: wesela, bankiety, imprezy integracyjne firm. Uznanie dla kuchni i wysoki standard obsługi gości potwierdza zdobyty tytuł „Najlepszego Zajazdu w Polsce” oraz Znak Jakosci Przedsiębiorców „Wiktoria”. Restauracja serwuje wyśmienite dania z dziczyzny (kluski ziemniaczane faszerowane mięsem mielonym z dziczyzny), potrawy regionalne (kartacze, pierogi), i potrawy z ryb (pochodzących z gospodarstwa ekologicznego). Unikatową atrakcją w skali kraju jest nowo wybudowana kawiarenka obrotowa znajdująca się na szczycie Pięknej Góry.
Producenci i przetwórcy żywności
Paweł Murzyn & Piotr Kondraciuk
tel. 500 037 376 oraz 698 761 202
e-mail: kontakt@miodymazur.pl
www.miodymazur.pl
Gospodarstwo „Miody Mazur” działa od wielu lat, zaś w 2012 roku dołączył do Sieci Dziedzictwa Kulinarnego. Pszczelarze pozyskują między innymi Miód Tatarski w obszarze chronionym przez Unię Europejską na terenie rezerwatu Tatarska Góra, z dala od ludzkiej cywilizacji. Ponadto jako członek Gołdapskiego Stowarzyszenia Pszczelarzy gospodarstwo pozyskuje Miód Mazur Garbatych, wpisane na listę Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Pasieki znajdują się w obszarze chronionym NATURA 2000, między innymi w Puszczy Rominckiej. Oferowane miody to najwyższej jakości specyfiki, pozyskiwane tradycyjną metodą od dekad. Nasze mazurskie miody produkują pszczoły, dowodzone przez rasowe królowe. Część naszych uli rozlokowana jest w Puszczy Rominckiej, reszta na terenie rezerwatu Tatarska Góra, z dala od ludzkiej cywilizacji.
Anna Rudziewicz
Zatyki 9
19-500 Gołdap
tel./fax 87 615 09 70
e-mail: rudziewicz@op.pl
Gospodarstwo Rolne rodziny Rudziewiczów położone jest tuż przy granicy z Obwodem Kaliningradzkim. To prawdziwe królestwo – 220 hektarów sztucznych stawów pełnych ryb i 300 hektarów absolutnej dziczy. U Rudziewiczów żyje: 500 matek danieli, 100 matek jeleni europejskich, 50 matek jeleni mandżurskich, marale, jaki, muflony, dzikie konie Przewalskiego, tarpany, dziki i swniodziki. Nad głowami latają czaple, żurawie, kormorany, a coraz częściej też bieliki. Gospodarstwo przyjmuje gości, którzy oprócz aktywnego wypoczynku połączonego z bezkrwawym safari, chcą – na specjalne zamówienie spróbować wędzonych na miejscu ryb, bigosu z dziczyzną, domowych pasztetów albo pieczeni z dzika oraz przetworów z dziczyzny hodowlanej.
Andrzej Murzyn
ul. Szkolna 2a
19-500 Gołdap
www.pszczelarze.net
Stowarzyszenie jest organizacją zrzeszającą aktywnych pszczelarzy z terenu powiatu gołdapskiego. Pasieki rozlokowane są między innymi na terenach Puszczy Rominckiej, Puszczy Boreckiej oraz obszarach należących do obszaru Natura 2000. Miód ma szczególną jakość, gdyż duża część miejscowych gospodarstw rolnych prowadzi tradycyjną formę uprawy roli, bez chemicznych oprysków i preparatów mogących znaleźć się w składzie miodu. W swojej siedzibie w Gołdapi stowarzyszenie posiada salę wyposażoną w profesjonalny sprzęt pszczelarski, gdzie prowadzone są bezpłatne szkolenia dla dorosłych i dzieci pogłębiające wiedzę na temat pszczelnictwa, prawidłowej produkcji pszczelarskiej oraz ogromnej roli pszczół zarówno w kształtowaniu środowiska naturalnego, jak i w rolnictwie. Praktyczne zajęcia edukacyjne prowadzone są w pasiekach członków stowarzyszenia.
[hr]
O tym warto mówić! Powiedz innym o ekologicznej żywności z Gołdapi i okolic:
[socialring]